Met het project “Zelf Sjöld/Zelf Schuld” willen stichting Turba en het Oranje Fonds ervoor zorgen dat mensen die te maken hebben met armoede of schulden volwaardig mee kunnen blijven doen binnen vrijwilligersorganisaties zoals sport en muziekverenigingen, ouderenbonden, vrouwenbonden en buurtverenigingen. Door de coronacrisis zal het aantal mensen dat te maken krijgt met armoede of schulden groeien. Naast de mensen die nu al te maken hebben met schulden en armoede, zullen ook anderen te maken krijgen met een forse inkomensdaling waardoor zij huur, hypotheek of andere vaste lasten niet meer kunnen betalen. Dit zal er in veel gevallen toe leiden dat kosten die gemaakt moeten worden voor sociale participatie, zoals het lidmaatschap van een vereniging of club, geschrapt zullen worden. Vrijwilligersorganisaties die aan het project deelnemen krijgen een pakket aangeboden dat bestaat uit een ThemaTheater, een informatiebijeenkomst voor het bestuur en informatiebrochures voor leden en bestuursleden.
De introductie van het thema gebeurt op een “ludieke” manier tijdens een ThemaTheater bijeenkomst voor alle leden van de vrijwilligersorganisatie. Verhalen van ervaringsdeskundigen worden verteld in sketches en liedjes. Verhalen met een traan, maar zeker ook met een glimlach en zelfs soms met een schaterlach. Dit gebeurt zonder de ernst van het probleem te kort te doen en in combinatie met informatieverstrekking over de problematiek. Hierdoor wordt het thema armoede makkelijker bespreekbaar binnen de vrijwilligersorganisatie. Onderdeel van deze themabijeenkomst is ook dat de gasten worden uitgedaagd om zelf na te denken over hun opvatting over armoede aan de hand van het spel “Een bloemetje hoort erbij”. Na afloop van de bijeenkomst ontvangen de bezoekers een informatiebrochure.
Tijdens de informatiebijeenkomst voor het bestuur wordt besproken hoe zij hun organisatie zo kunnen inrichten dat mensen die te maken hebben met armoede of schulden, hun lidmaatschap van de organisatie niet hoeven op te zeggen vanwege hun financiële situatie. Bestuursleden vullen voor aanvang van deze bijeenkomst een QuickScan in die in het kader van dit project is ontwikkeld. Besturen ontvangen ook een brochure met daarin concrete tips hoe je de eigen organisatie zo kunt inrichten dat deze toegankelijk blijft voor mensen met armoede of schulden.
Armoede is een thema waar in veel verenigingen, zoals ouderenbonden, vrouwenbonden, buurtverenigingen tot en met serviceclubs, over wordt gesproken. Vaak in de derde persoon. Er is dan niet altijd begrip voor de mensen die het aan gaat. Toch zijn er binnen deze groepen óók mensen die daadwerkelijk in armoede leven. Vaak zijn zij zich niet eens bewust van de situatie waarin zij terecht kunnen komen. Armoedeproblematiek is een abstract/relatief begrip dat zij niet direct koppelen aan de eigen situatie.
Door uit te leggen waar de armoede vandaan komt en wat het betekent voor mensen die er mee te maken hebben, kan er begrip gekweekt worden voor de mensen die het aangaat. Vrijwilligersorganisaties kunnen een belangrijke bijdrage leveren bij het herkennen van de armoedeproblematiek. Leden van de vrijwilligersorganisatie die zelf te maken hebben met armoede of schulden, wordt gewezen op mogelijke hulp die zij kunnen krijgen. Leden die zelf niet met de problematiek van doen hebben wordt geïnformeerd over hoe zij kunnen signaleren als er bij familie, vrienden, buren zaken mis dreigen te lopen en hoe zij hierop kunnen reageren.
Door een bijdrage van het Oranje Fonds kunnen wij 25 vrijwilligersorganisaties een gratis “pakket” aanbieden. Het Oranje Fonds bouwt aan een sociale samenleving, waar mensen er voor elkaar zijn en iedereen mee kan doen. Daarom mobiliseert, versterkt en ondersteunt het zoveel mogelijk mensen en organisaties die zorgen dat niemand er alleen voor staat. De steun bestaat uit inspiratie, advies, kennis en geld. Het Fonds kan dit doen dankzij o.a. de Postcode Loterij, de Nederlandse Loterij, Vrienden en bedrijven. Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima zijn het beschermpaar van het Oranje Fonds.